Monograph

အာဏာသိမ်းတာ တစ်နှစ် ပြည့်တော့မယ်။ #FailedCoup လို့ ပြောဆိုနေတဲ့သူတွေ ရှိသလို စစ်ကောင်စီ စစ်ခွေးတွေရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် ထိခိုက်နစ်နာ ဘဝပျက်ခဲ့ရတဲ့ မိသားစုပေါင်းလဲ သိန်းချီ သောင်းချီ ရှိနေပြီပဲ ။ မြို့ပြတွေပေါ်မှာ ဘာမှ မဖြစ်ချင်ယောင် ဟန်ဆောင်ပြီး ပျော်သလို နေနေကြပေမယ့် ကျေးလက်တောရွာတွေမှာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးက နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း ဝင်နေပြီ ။ သားဖြစ်သူ ကိုင်ဖို့ တူမီးလက်နက်အတွက် နားကပ်ဖြုတ်ရောင်းပေးတဲ့ လယ်အလုပ်သမ မိခင်တစ်ယောက်အကြောင်း RFA Interview Video ကြည့်လိုက်ရတယ်။ မနေ့ညက ဆွေမျိုး ကြီးကြီးတစ်ယောက် နှလုံးအမောဖောက်ပြီး ကွယ်လွန်သွားတယ်။ သေဆုံးခြင်း နဲ့ ရှင်ခြင်း ကြားမှာ ပဝါပါးပါးလေးပဲ ခြားတယ် ဆိုသလိုပေါ့ Read more…

မကြာခင်ဆို ၂၀၂၂ ထဲကို ဝင်တော့မယ်။ ဖေဖော်ဝါရီကနေ ဒီကြားကာလက ဘယ်လို ပျောက်လို့ ပျောက်သွားမှန်းမသိဘူး ။ ကုန်စျေးနှုန်းတွေက တအိအိ နဲ့ တက်နေတယ်။ ပဲပြုတ်ကနေ ကြေးအိုး အထိပဲ။ လာမယ့်နှစ်တွေမှာ အခြေခံစားကုန် – ဆန်၊ဆီ၊ဆားက အစ အကုန် စျေးတွေ တက်ပြီး လူတွေ ကြပ်တည်းကြလိမ့်မယ် လို့ ထင်တယ်။ ရွှေဘိုဘက်က ဆန်စပါးစိုက်ပြီး အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းနေရတဲ့ လယ်သမားတွေကအစ အိမ်ပစ်၊ယာပစ် အကုန် ထွက်ပြေးနေရတာဆိုတော့။ ဒီနေ့ KNU ပိုင် နယ်မြေထဲကို စစ်ခွေးတွေဝင်ပြီး ပြည်မက ရှောင်ပြေးလာတဲ့သူတွေကို ဝင်ဖမ်းတယ်။ ဒီဇင်ဘာ – ၁၀ ရက်နေ့ ၊ ပြည်လုံးကျွတ် Read more…

ကိုဗစ်အခြေအနေ ဒီဇူလိုင်လ ထဲမှာ တော်တော်ဆိုးဆိုးရွားရွား ဖြစ်နေတယ်။ ကလေးမြို့မှာတော့ အောက်ဆီဂျင် ပြတ်လပ်တဲ့အဆင့်အထိ ဖြစ်နေပြီ။ ပိုက်ဆံ ရှိရင်တောင် ဝယ်မရတော့ဘူး ။ ရန်ကုန်မြို့ပေါ်မှာလဲ အောက်ဆီဂျင်စက်ရုံတွေကို စစ်ခွေးတွေက ပြင်ပပုဂ္ဂလိကရောင်းချခြင်း မပြုဖို့ ပိတ်ပင်တာမျိုးတွေ လုပ်လာတယ်။ ကိုယ်တိုင်လဲ ပီးခဲ့တဲ့ အပတ် တနင်္ဂနွေ တုန်းက စဖျားတယ်။ ၂ ရက်လောက်တော့ အဖျားတက်လိုက်တယ်။ ခေါင်းမူးတာ နဲ့ လည်ချောင်းနာတာလောက်ပဲ ဖြစ်ပီး အဖျားပြန်ကျသွားတာ ။ ဒါပေမယ့် နှာစီးတာကနေ အခုတော့ အနံ့မရသလို ဖြစ်နေတယ်။ သွေးရိုးသားရိုး အနံ့မရတာ ဖြစ်ဖို့ပဲ ဆုတောင်းတယ်။ ကိုယ် ဖြစ်လိုက်တာထက် အဖေ့ဆီကိုပါ ကူးပြီး တစ်ခုခု ဖြစ်မှာ Read more…

ဘာလိုလို နဲ့ ဇွန်လ တောင်ကုန်တော့မယ်။ စိတ်ထဲမှာ ပိတ်လှောင်နေတယ်။ ထောင်ချောက်တစ်ခုထဲမှာ အမိခံနေရသလိုမျိုး ။ ဘယ်လိုလုပ်ရင် လွတ်မလဲ မသိတဲ့ အချိန်ပေါ့ ။ COVID အခြေအနေကလဲ ပြန်ဆိုးလာတယ်။ စကစ လက်အောက်ခံ ကျန်းမာရေးဘက်က ထုတ်သမျှကို မယုံကြည်ပေမယ့် ကလေးမြို့ဘက်မှာ ကိုယ်တွေ့ကြုံနေရတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေရဲ့ ပြောစကားကြောင့် COVID က ထိန်းချုပ်သူ မဲ့နေတဲ့သဘော လက်ခံမိတယ်။ စစ်တပ်ကတော့ သူတို့ ကိုယ်ကျိုးအတွက် လူတွေ လမ်းကြောင်းပြောင်းနိုင်တဲ့ ဒီရောဂါပိုးကို ထိန်းချုပ်မယ့် ပုံ မပေါ်ပါဘူး ။ ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့မှာ အဆိုတော် ရေမွန် – လွတ်မြောက်နယ်မြေဘက်မှာ ဆုံးတယ်။ မနေ့က Read more…

ဒီနေ့ ကိုထွန်းအောင်ကျော် ရေးတဲ့ ABSDF သမိုင်းကြောင်းစာအုပ် ဖတ်ဖြစ်တယ်။ အစပိုင်းမှာတင် တရားကျတာ။ ဗဟိုကော်မတီ မဖြစ်ခင်ကို အချင်းချင်း ကွဲပြဲနေကြလို့ ။ အချင်းချင်း ချောက်ချတာတွေ ၊ မနာလို ဖြစ်တာတွေ ၊ လက်နက်ကိုင်နိုင်သွားတာနဲ့ နိုင့်ထက်စီးနင်းဖြစ်တာတွေ ကြားထဲမှာ အဲဒီခေတ် စစ်အစိုးရ က အလွယ်တကူ ဝါဒမှိုင်းတိုက်ပြီး ဖျက်စီးနိုင်ခဲ့တယ်။ အခုခေတ် ၂၀၂၁ မှာရော – ဒါမျိုး ထပ်ဖြစ်မှာကို စိုးရိမ်တယ်။ အသက်ပေါင်းများစွာ စတေးပေးခဲ့ရတဲ့ သမိုင်းကနေ ကျွန်တော်တို့တတွေ ပြန်မသင်ယူနိုင်ဘူးဆိုရင် ကျွန်တော်တို့လောက် အ,တဲ့ လူမျိုး ရှိတော့မှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒီနေ့ မုံရွာမြို့လယ်ခေါင်မှာ ဆန္ဒပြမှု ပြန်ဖြစ်တယ်။ လူငယ်တွေကတော့ Read more…

အချိန်တွေကြာလာသလို အချို့သူတွေလဲ အားရော့ကုန်ပီ ထင်တယ်။ လမ်းထဲမှာ သံပုံးတီးသံတွေ ရော့လာတယ်။ ကြွေးကြော်သံတော့ မရှိသလောက်ပဲ။ ဦးပိုင် အဆောက်အဦး နဲ့ ရပ်ကွက်ရုံးတွေမှာ စစ်သား (သို့) ရဲ တွေ နေရာဖြန့်ချထားတာတွေကြောင့်လဲ ပါမယ်။ အရေအတွက်က မများပါဘူး။ ဒါပေမယ့် လက်နက်ရှိနေတာရယ် ၊ နေရာတိုင်းမှာ ထင်တိုင်းရမ်းကားနေတာရယ်တွေကြောင့် လူတွေက ကြောက်/ရွံကြီး ဖြစ်နေတာ။ နေရာတိုင်းမှာ မတရားမှုတွေ ဖြစ်နေတယ်။ ကားတွေ တားစစ်တယ်။ ပစ္စည်းတွေကို ထင်သလို ယူတယ်။ ဆိုင်တွေကို ဖောက်တယ်။အဖိုးတန်ပစ္စည်းတွေကို ခိုးတယ်။ အရင်က ၈၈ အကြောင်း စာအုပ်တွေထဲမှာ ဖတ်ခဲ့ဖူးသမျှထက် ပိုဆိုးရွားတာတွေက ဗမာစစ်တပ် ကျူးလွန်နေတာ။ လူသတ်တာလဲ အယောက် Read more…

မနက် ၁၂ နာရီ ၁၅ မိနစ်။ မိုးတွေ ရုတ်တရက် ထရွာ ။ ငြိမ်းချမ်းခြင်း နိမိတ်လားလို့ ခံစားလိုက်ရလို့ ဒီစာ ရေးဖြစ်တာ။ အကြမ်းဖက် အုပ်စုကြောင့် သေဆုံးသူ ၆၀၀ ကျော်နေခဲ့ပီ။ အင်တာနက်တွေက ညပိုင်းတွေ ပိတ်တဲ့အပြင် ပီးခဲ့တဲ့ ရက်ကမှ Wifi Broadband Device တွေကိုပါ တနိုင်ငံလုံး ပိတ်လိုက်ကြတယ်။ လူငယ်တွေကတော့ sms တွေနဲ့ နေ့စဥ်သတင်းပို့ဖို့ ကြိုးစားနေကြတယ်။ နယ်ဘက်မှာတော့ ရေဒီယိုတွေ ပြန်အသုံးတည့်လာမယ် ထင်တယ်။ ဒါပေမယ့်လဲ တဖက်သတ်စီးဆင်းရတဲ့ သတင်းထက် အပြန်အလှန် အဆက်အသွယ်ရှိတာမျိုးက ပိုအဆင်ပြေမှာ။ ဒီရက်ပိုင်း စစ်တပ်ပိုင် မီဒီယာတွေပေါ်မှာ မတရား တရားစွဲဆိုခံရတဲ့သူတွေကို Read more…

ကြည့်ဖူးတဲ့ လူရိုင်းဇာတ်ကားတစ်ကား မှာ ပါတဲ့ စကားပြောခန်းတစ်ခု လို ကြောက်စိတ်ဆိုတာ ရောဂါ လိုပဲ ။ ကူးစက်လွယ်တယ်။ ဒီတော့ ငါ့သား . ကြောက်စိတ် ရောဂါဆိုးကို ငါတို့ရွာထဲ သယ်မလာခဲ့ပါနဲ့။ အကယ်၍ ဒီတိုက်ပွဲသာ မပြောကောင်းမဆိုကောင်း ရှုံးသွားခဲ့ရင် ဒါက ကြောက်စိတ် အရင်းခံကြောင့်ပဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်။ လူပီပီ ကိုယ့်အသက်သေမှာ ကြောက်တယ်။ ကိုယ့်ဥစ္စာပစ္စည်းတွေ ဖျက်ဆီးခံရမှာ ကြောက်တယ်။ ပိုင်ဆိုင်မှုများလေလေ – အကြောက်တရား ပိုကြီးလေလေ ဖြစ်လာတယ်။ ဒါကြောင့် ရန်ကုန်လို မြို့ကြီးမှာ လမ်းတွေ ပိတ်ထားတဲ့ အဟန့်အတားတွေကို စစ်ခွေးတွေ တချက် ငေါက်ရုံနဲ့ အကုန် ဖြိုဖျက်ပေးလိုက်ရတာမျိုးတွေ ဖြစ်နေတာ။ လမ်းတွေ Read more…